Linux là một HDH rất phổ biến với máy chủ và CentOS là một trong số đó. Sau đây tôi sẽ giới thiệu với các bạn một số lệnh phổ biến dùng trên HDH CentOS 7. Một trong những HDH dc ưa chuộng trên máy chủ hiện nay.
Trước tiên khi bạn ngồi vào một chiếc máy tính, điều đầu tiên bạn thắc mắc đó chính là cấu hình của nó. Trên Windows bạn chỉ cần click chuột vài cái là ra còn trên CentOS chúng ra phải dùng lệnh để xem.
Cat /proc/cpuinfo
Lệnh này sẽ giúp hiển thị thông tin của CPU như loại CPU nào, xung nhịp bao nhiêu, cache, số lượng core và một số thông tin khác.
Tiếp theo chúng ta sẽ xem dung lượng ổ cứng cũng như lượng ram của nó với 2 câu lệnh sau:
Df -h và Free -m
Một việc rất quan trọng tiếp theo đó là xem card mạng.
Ifconfig
Ta sẽ thấy dc các thông số của card mạng như địa chỉ Mac, Ipv4 và v6, SubnetMark cũng như một vài thông số khác. Nếu như ta ko thấy địa chỉ IP thì chúng ta cần phải cấu hình cho nó 1 cái bằng lệnh sau:
Vi /etc/sysconfig/network-scripts/ifcfg-eth0
Trong đó Vi là câu lệnh trình soạn thảo văn bản có sẵn. Khi cấu hình xong nhớ đừng quên lệnh khởi động lại dịch vụ mạng, nếu ko thì nó sẽ ko chạy được.
Service network restart
Chúng ta có thể thay Network bằng tên của 1 dịch vụ khác, và Restart bằng Start hoặc Stop tùy vào điều ta cần.
Giờ thì ta đã có Internet rồi, phải cài đặt một số thứ khác thôi. Thật ra cài các gói trên CentOS khá đơn giản:
Yum install <tên gói> -y
Còn muốn xóa đi thì chúng ta thay Install bằng Remove hoặc Update nếu cần cập nhật bản mới. Hay muốn update tất mọi thứ thì ta có thể dùng
Yum update -y
Hãy thử cài gói đầu tiên xem sao, ở đây chúng ta cài gói NTP để cập nhật giờ cho CentOS.
Yum install NTP -y sau đó cập nhật giờ theo VN với lệnh Ntpdate vn.pool.ntp.org
Kiểm tra lại ngày giờ bằng lệnh Date.
OK, giờ ta sẽ tạo tài khoản người dùng trên CentOS để quản lý nó, dùng lệnh sau:
Useradd <tên-user> còn xóa đi thì ta thay Useradd = Userdel
Tương tự với group ta có :
Groupadd <tên-group> và Groupdel <tên-group>
Còn gán người dùng vào group nào thì ta dùng :
Usermod -g <tên group> <tên-user>
Đã có người dùng và group rồi thì ta cần quan tâm đến việc phân quyền cho các tập tin. Ở CentOS có 3 quyền là: read (r) , write (w) , execute(x) tương đương với ba số 4, 2 và 1. Để phân quyền ta dùng lệnh:
Chmod xxx <tập tin> trong đó x là giá trị 0->7.
Ta có thể hiểu như sau 1, 2, 4 là quyền cơ bản ở trên. Còn nếu là 3 thì là 2+1 nghĩa là bạn có quyền 2 và quyền 1 = (r+x). Còn nếu là 7 thì bạn có full quyền (r+w+x), 0 thì nghĩa là ko có quyền gì cả. Chữ x đầu tiên là quyền của chủ sở hữu tệp tin đó, chữ x thứ 2 là cho group còn thứ 3 là cho toàn bộ người dùng.
Đó là một số lệnh phổ biến dùng trong CentOS còn giờ thì chúng ta dùng lệnh Shutdown để tắt nó đi. Hẹn gặp lại các bạn trong các bài viết lần sau.
